Verhalen uit de praktijk | 09-02-2024

Je bent in dienst van een transportbedrijf. Welke routes rijd je vooral?

“Ik zit in het koel- en vriestransport. Dat betekent dat ik vooral veel met versproducten rijd. Denk aan vlees en vis, groenten en fruit en bloemen en planten. De meeste ritten gaan naar Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zwitserland, Italië en Spanje. Omdat het om versproducten gaat, word ik vaak kort van tevoren gebeld voor een nieuwe klus. Het is nu maandag. Afgelopen vrijdag hoorde ik bijvoorbeeld dat ik vanochtend 24 pallets bananen moest ophalen in Vlissingen. Die moet ik morgen lossen in Midden-Frankrijk.”

Bananen uit de haven: daar wordt nog wel eens wat tussen verstopt. Maak je je daar dan zorgen over?

“Natuurlijk schiet het door je hoofd, als je zo’n opdracht krijgt. Een paar maanden geleden werd bij een collega van een ander transportbedrijf nog 300 kilo coke in zijn lading gevonden. Op een route die ik zelf ook vaak rijd. Dan denk je toch: dat had ook bij mij kunnen zijn... Vooral omdat je er zo weinig tegen kunt doen. In Vlissingen stikt het van de Douane, dus daar zitten ze er al bovenop. En we kennen onze klanten goed: we vertrouwen ze. Maar ook bij die klant hoeft er maar een ‘Pietje’ te zijn die wat in een doos weet te verstoppen.”

Heb je zelf wel eens met zo’n situatie te maken gehad?

“Voor zover ik weet, heb ik nog nooit iets illegaals vervoerd. Maar soms heb je wel je vermoedens. Jaren geleden werd ik bijvoorbeeld ingeschakeld voor een verhuizing van Barcelona naar Nederland. Ik reed ook toen al met een koelwagen, dus dat was best verdacht. Vervolgens moest ik laden uit een garagebox en kreeg ik 100 euro cash mee om te lunchen. Het kwam allemaal heel vreemd op me over en zat me echt dwars. Toen ik eenmaal had geladen en onderweg was naar de Spaanse grens besloot ik toch de Douane in Nederland te bellen; die hebben heel snel geschakeld met de Douane in Spanje. Ik werd van de weg gehaald en toen is mijn trailer en cabine volledig doorzocht met speurhonden. Uiteindelijk werd er niets gevonden.”

Twee jaar geleden was je slachtoffer van een ladingdiefstal. Wat is er precies gebeurd?

“Het ging om een transport tussen Nederland en Frankrijk. Heen had ik bloemen en planten mee. Terug werd ik gevraagd een lading autobanden mee te nemen. Onderweg in België zat ik aan mijn maximale rijtijd. Ik stopte op een parkeerplaats met een snackbar en ben daar lekker een hapje gaan eten. De volgende ochtend had ik om 5 uur mijn wekker gezet. Toen ik daarvan wakker werd, zag ik meteen dat er een auto naast mijn trailer stond. En dat de deur van de trailer openstond. Ik vloog direct uit de cabine. Achteraf heel dom natuurlijk, maar je handelt in een reflex. De eerste persoon die ik zag gooide een autoband naar me. De tweede zette een pistool tegen mijn hoofd. Het enige wat hij zei was: ssst... Vervolgens zijn ze er vandoor gegaan. Via de spiegel heb ik nog het kenteken genoteerd en naar de politie doorgebeld. Er bleken 800 autobanden uit mijn trailer te zijn gestolen.”

Wat heeft dit incident met je gedaan?

“Ik heb anderhalve week thuisgezeten, toen ben ik weer gaan werken. Ik heb mijn verhaal nog aan Slachtofferhulp gedaan. Ik bleek nog recht te hebben op een schadevergoeding, maar moest daarvoor contact opnemen met Slachtofferhulp België. Eigenlijk zat ik daar niet zo op te wachten. Ik heb het geluk dat een vriendin van mij psycholoog is; daar heb ik een paar goede gesprekken mee gehad en veel aan gehad.

Een maand of vier nadat het gebeurd was kwam er nog een mailtje van de politie. Ik kon de autobanden ophalen die op de weg waren blijven liggen. Die waren gebruikt voor sporenonderzoek. Toen ik daar op kantoor zat kreeg ik een bakkie koffie en vroegen ze hoe het met me ging. Toen klapte ik toch weer in elkaar.

Als vrachtwagenchauffeur ben je veel alleen. Zeker als je ’s nachts rijdt en het is rustig op de weg, dan heb je alle tijd om te piekeren. Met collega’s heb je het ook niet over dit soort dingen. We zijn stoere mannen, dan praat je niet over je gevoel.”

Zijn de daders uiteindelijk gepakt?

“De auto waar ze in zaten is nog gevonden. Maar uiteindelijk is er nooit iemand gearresteerd. Los daarvan moet ik eerlijk zeggen: het vertrouwen van vrachtwagenchauffeurs in de politie is niet groot. Dat komt ook door al die controles op de rijtijdenwet; je vraagt je dan toch af of ze wel de juiste prioriteiten stellen.”

Hoe is het op dit moment met je gevoel van veiligheid als je aan het werk bent?

“Je bent uiteindelijk gewoon weerloos. Mijn werkgever heeft bijvoorbeeld wel gezorgd voor betere sloten, maar dat houdt die criminelen echt niet tegen. Het enige wat je kunt doen is scherp blijven. Regelmatig in je spiegel kijken of je iets verdachts ziet. En bijvoorbeeld goed nadenken waar je parkeert. Op steeds meer plekken hangen beveiligingscamera’s, maar die dekken niet alles af. Zeker plekken tegen de bosjes aan; die probeer ik zo veel mogelijk te vermijden. Maar soms heb je geen keuze.

Eigenlijk zijn alleen bewaakte parkeerplaatsen een oplossing. Maar daar vragen ze zo 25 euro per nacht voor. En het enige wat je daarvoor krijgt is een omheind terrein: vaak is er geen restaurant of zelfs maar een toilet. Mijn baas heeft het ervoor over die kosten voor zijn rekening te nemen. Maar veel chauffeurs moeten het zelf betalen.”

Je doet dit werk nu ruim 35 jaar. Neemt de impact van criminaliteit toe?

“Het wordt vooral harder. Dat zie je dus aan ladingdiefstal en hoe dat nu gebeurt. Een collega van me zat te eten in een restaurant en dacht door het raam een collega te zien rijden. Toen hij nog eens goed keek bleek het zijn eigen wagen te zijn.

Ook toen ik net begonnen was, gebeurden er vervelende dingen. Maar toen wist je nog: er zijn bepaalde plekken waar je in ieder geval veilig staat. Dan zorgde je dat je daar in een rechte streep naar toeging. Nu heb ik het idee dat het overal mis kan gaan. Ik probeer er niet te veel over na te denken. Maar die bewuste parkeerplaats; daar slaap ik niet meer. Al zit ik 100 keer over mijn uren heen.”