De Ondermijningsbrigade: controles in winkels en horeca dragen bij aan gezonde en eerlijke economie
Verhalen uit de praktijk
Van grote hoeveelheden contant geld tot verboden medicijnen. Van illegaal gokken tot afgetapte stroom. Het is slechts een kleine greep uit de resultaten van controles door de Ondermijningsbrigade. Het team controleert in de regio Amsterdam-Amstelland op wet- en regelgeving bij winkels en horeca. Hiermee dragen ze bij aan aan het bestrijden van de georganiseerde misdaad.
De overheid moet zichtbaar zijn in de straat, benadrukt coördinator van de Ondermijningsbrigade Jacqueline Makbouli. “We willen omwonenden het gevoel geven: ‘Fijn dat de overheid hier optreedt’. Het is belangrijk dat er in de strijd tegen georganiseerde misdaad niet alleen vanachter een bureau wordt gewerkt. Wij zijn aanwezig in een buurt. Zo kweken we vertrouwen in de overheid,” zegt Makbouli.
In de Ondermijningsbrigade bundelen verschillende overheidsorganisaties hun krachten: de gemeente Amsterdam, de gemeenten in de regio Amstelland, politie, Belastingdienst, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), Nederlandse Arbeidsinspectie, Immigratie en Naturalisatiedienst, Douane, FIOD, Koninklijke Marechaussee en het UWV. Sinds de start op 1 januari 2022 controleren ze de wet- en regelgeving van ondernemingen. De coördinatie is in handen van het RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum) Amsterdam-Amstelland.
De Ondermijningsbrigade bekijkt ook of de ondernemer zich houdt aan de Wet Arbeid Vreemdelingen, vergunningsvoorschriften en milieu- en hygiëneregels. Bij overtredingen krijgt de ondernemer punten mee om te verbeteren. Soms delen de controlerende instanties boetes uit of sluiten ze een zaak.
Hoe komt de Ondermijningsbrigade in actie?
Soms krijgt het RIEC Amsterdam-Amstelland signalen dat bij een winkel of andere onderneming iets niet in de haak is. Die signalen komen binnen via verschillende partners, zoals de politie en de Belastingdienst. Denkt het RIEC dat een controle nodig is, dan informeert het bij de betrokken organisaties: wie is geïnteresseerd om samen langs te gaan bij deze onderneming? Willen drie of meer partners mee, dan gaat de actie door. Zo ontstaat bij elke controle een team van verschillende specialisten dat bij een onderneming op bezoek gaat.
Opbrengsten controles
Het eerste half jaar voerde de Ondermijningsbrigade 42 controles uit. Soms werden bij een controle meerdere ondernemingen tegelijk bezocht, bijvoorbeeld op een bedrijventerrein. In totaal zijn 188 bedrijven gecontroleerd. Het ging daarbij onder meer om souvenirshops, juweliers en horeca. De opbrengsten van de controles zijn verschillend omdat er een breed palet aan organisaties betrokken is. De Douane nam bijvoorbeeld zo’n driehonderd kilo shisha in beslag.
Soms wordt tijdens controles veel contant geld gevonden. Zo nam de politie een tijdje terug 22.000 euro in beslag waarvan de herkomst onduidelijk was. Dit geld is in beslag genomen door de politie op grond van vermoedens van witwassen. Daarnaast kan de Ondermijningsbrigade bijvoorbeeld illegale bewoning op het spoor komen, zoals in maart op een industrieterrein. Ook werden daar tijdens een controle onder meer artikelen voor een professionele hennepplantage gevonden.
Dit soort resultaten draagt bij aan een gezonde en eerlijke economie, zegt Makbouli: “Als je wil slagen als ondernemer, dan houd je je aan de regels. Sommige mensen hebben lak aan wetten en willen bijvoorbeeld alleen hun crimineel verdiende geld witwassen. Door die controles kunnen we dat ontdekken en stoppen. Zo gaan we ook oneerlijke concurrentie tegen.”
