Criminaliteit ondermijnt hardwerkende ondernemers
Verhalen uit de praktijk
Op meer dan 4.000 bedrijventerreinen in Nederland verdienen hardwerkende ondernemers hun brood. Helaas lenen deze terreinen zich ook prima voor ondermijnende criminaliteit, dankzij de gunstige ligging bij uitvalswegen én het gebrek aan sociale controle ‘s avonds. Om die reden vinden steeds vaker onaangekondigde controles plaats. Daarbij werken overheidspartners als gemeenten, politie en de Belastingdienst samen. In Flevoland ondersteunt het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum (RIEC) gemeenten bij toezicht en handhaving op bedrijventerreinen.
Gemeenten hebben de afgelopen jaren meer taken gekregen in de bestrijding van ondermijnende criminaliteit, onder andere op het gebied van toezicht en handhaving. Maar voor de uitvoering daarvan ontbreekt het sommige gemeenten aan capaciteit en expertise, ook in Flevoland. Daarom biedt het RIEC Midden-Nederland ondersteuning.
Een garagehouder uit Midden-Nederland vertelt hoe zijn leven door zo’n controle op zijn kop stond: “Toen een paar medewerkers vroegen of ze gebruik mochten maken van de garage om voor familie en vrienden wat te klussen, vond ik dat oké. Ik had geen idee wat ze uitspookten na werktijd.” Tot de Douane op een dag komt controleren. De jongens bleken er een handeltje in drugs op na te houden. Hoewel de garagehouder aannemelijk kan maken dat hij niets wist van de activiteiten, gaat zijn garage wel zes maanden dicht.
Zicht op bedrijventerreinen
Walter Hilhorst is operationeel projectleider van het Districtelijk Team Ondermijning Flevoland. Hij vertelt: “Om de samenleving te beschermen tegen ondermijning op bedrijventerreinen, moeten gemeenten weten welke bedrijven er binnen hun grenzen zitten en wat zich daar afspeelt. Als RIEC verzamelen en analyseren we deze informatie. Zien we ergens een risico, dan sporen we de gemeente aan om samen met partners het toezicht hier te versterken en waar nodig te handhaven.” Meldingen over verdachte situaties kunnen hierbij waardevolle informatie geven.
Omdat de geruchten over criminele activiteiten op het bedrijventerrein van de garagehouder ook bekend waren bij de gemeente, lag het bedrijventerrein al langer onder een vergrootglas. “Als ik eerlijk ben is die slechte naam niet zonder reden”, vertelt garagehouder. “Veel panden staan leeg en het zingt nogal rond dat er dingen gebeuren die niet voor iedereen zichtbaar zijn. Het voordeel is dat de huur betaalbaar is.”
Integraal controleren
Toen op een maandag opeens de straat vol stond met politiewagens, de Douane, Belastingdienst en ook een paar auto’s van Toezicht en Handhaving, dacht Ray dat het om het illegale bordeel aan de overkant ging. “Maar al snel stond er ook zo’n pipo bij mij op de stoep”, vertelt hij. “Voor een integrale controle. Toen kneep ik hem wel even, want ik had niet al m’n milieuvergunningen op orde. Wist ik veel wat me die dag te wachten stond.”
Bij de uitvoering van controles begeleidt een ander RIEC-team de gemeenten: het Team Operationele Versterking (TOV). Rick van Rooij leidt het TOV. “Op basis van de analyse van het Districtelijk team adviseert het TOV gemeenten over de handhaving op bedrijventerreinen”, vertelt hij. “Welke bedrijven gaan we controleren? Soms kiezen gemeenten een bepaalde branche, soms een geografisch gebied. Als we dat helder afgebakend hebben, adviseren wij over de controles in de praktijk. Hoe pak je een bedrijfscontrole aan en wie neem je daar mee naartoe?”
We pakken de bezoeken vaak integraal aan, zodat bijvoorbeeld ook de omgevingsdienst meegaat en partners als Douane, UWV of de Nederlandse Arbeidsinspectie. We helpen gemeenten met het opstellen van een draaiboek. Blijkt er bij een bedrijf iets niet in de haak, dan ondersteunen we ook bij de juridische stappen die volgen. We hebben het dan niet over bedrijven die hun rookmelders verkeerd hebben geplaatst; soms krijgen we zoveel verdachte signalen dat we vermoeden dat er meer achter zit.” Zo’n vermoeden kan aanleiding zijn voor een nader onderzoek naar een bedrijf. “Hiervoor schakelen we dan het Districtelijk Team van Walter dan weer in”, legt Rick uit. “Zo ondersteunen we gemeenten met een compleet pakket.”
